AB Konseyi Lideri Ursula von der Leyen ve AB Yönetim Kurulu Lideri Charles Michel, Brüksel’deki AB Liderler Zirvesi sonunda düzenlenen basın toplantısında açıklamalarda bulundu.
“Şu anda 12’nci yaptırım paketini hazırlama sürecindeyiz ve bu konuda üye ülkelerle istişarede bulunuyoruz.” Von der Leyen, özellikle Rusya’nın Avrupa’ya ve partner ülkelere yaptığı elmas ihracatından elde ettiği gelirin nasıl kesilebileceğini araştırdıklarını belirtti.
Von der Leyen, elmas ihracat yasağının G7 ortaklarıyla çok yakın iş birliği içerisinde yapılacağını vurgulayarak, “Yaptırımların doğru ve etkili bir şekilde uygulandığından emin olmak istiyoruz.” söz konusu.
Rusya’nın AB’deki dondurulmuş varlıklarıyla ilgili olarak von der Leyen, “Dondurulmuş Rus varlıkları da tartışma konusuydu.” İfadesini kullandı.
Von der Leyen, geçen yıl Rus kamu varlıklarının dondurulması yönünde önemli bir siyasi karar aldıklarını hatırlatarak, dondurulan Rus varlıklarının değerinin 211 milyar avroya ulaştığını belirtti.
Ukrayna’nın uzun vadeli yeniden inşası için Rusya’nın ödeme yapması konusunda siyasi olarak anlaştıklarını hatırlatan von der Leyen, bu ay Fas’ın Marakeş kentinde maliye bakanları arasında yapılan toplantılarda bu konudaki temel ilkelerde ilerleme kaydedildiğini açıkladı.
Von der Leyen, bir sonraki adımın somut bir teklif olacağına dikkat çekerek, ilk aşamada dondurulan varlıkların faizi gibi getirilerden beklenmeyen kazançlara odaklanan bir teklif üzerinde çalıştıklarını belirtti.
“Şu anda AB’deki sınırlı sayıda finans kurumuna fayda sağlayan dondurulmuş Rus varlıklarından elde edilen gelirlerin nasıl kullanılacağına dair bir teklif sunacağız.” Von der Leyen, dondurulan Rus varlıklarının beklenmedik kârlarının oldukça yüksek olduğunu, amaçlarının bu gelirleri Ukrayna’ya aktarmak ve AB bütçesi aracılığıyla ülkenin yeniden inşası olduğunu vurguladı.
“Kararlı adımlar atmamız yönünde geniş bir istek vardı.”
AB Konseyi Başkanı Michel, AB Komisyonu’ndan dondurulan Rus varlıklarının Ukrayna’ya kısa vadeli destek amacıyla seferber edilmesi, uzun vadede ise Ukrayna’nın yeniden inşası için operasyonel teklifler hazırlamasını istediklerini belirterek, “Rusya’nın Ukrayna’daki durumu konusunu görüştük. Dondurulmuş varlıklar. Bu konuda son derece iyiyiz.” “Tartışma vardı. Bu konuda kararlı bir adım atmamız yönünde geniş bir istek vardı.” dedi.
AB, savaş nedeniyle Rusya’ya karşı şu ana kadar 11 yaptırım paketi uygulamaya koydu.
Bu kapsamda Rusya’ya ticaret, finans, enerji, sanayi, teknoloji, ulaşım, petrol, kömür ve altın gibi çift kullanımlı ve lüks mallar da dahil olmak üzere çok çeşitli kısıtlamalar getirildi.
Batılı ülkeler Rusya Merkez Bankası’nın yaklaşık 200 milyar avrosu AB üyeleri tarafından olmak üzere toplam 300 milyar avroyu dondurdu. Bu aşamada dondurulan varlıkların hukuki ve mali yönleri ile bu varlıklardan elde edilen gelirlerin sahibinin iradesi dışında kullanılması tartışılmaktadır.
AB tarafından dondurulan Rusya Merkez Bankası rezervlerinin çoğu, Belçika merkezli bir menkul kıymet takas ve saklama hizmeti olan Euroclear’ın elinde bulunuyor.
Euroclear’ın bilançosundaki varlıkları dondurulan varlıklar nedeniyle hızla artarken, kurum büyük miktarda faiz geliri elde ediyor. Euroclear dün, AB yaptırımları nedeniyle dondurulan Rus varlıklarının faizlerinden bu yılın 9 ayında 3 milyar euro gelir elde ettiğini duyurdu.
AB planı kapsamında Euroclear’ın ilgili Rus varlıklarından elde ettiği faiz gelirlerine Belçika’da özel bir vergi getirilmesi ve bunun Ukrayna’da kullanılması da görüşülen konular arasında yer alıyor.
Avrupa Merkez Bankası (ECB), Haziran ayında Rusya Merkez Bankası’nın dondurulan varlıkları konusunda AB Komitesi’ni uyarmıştı.
ECB, Rus varlıklarına veya gelirlerine el konulmasının euronun küresel para birimi konumuna ve finansal istikrara zarar verebileceği hassasiyetine dikkat çekti.
Özellikle AB’nin tek taraflı hareket etmesi durumunda büyük döviz rezervine sahip diğer merkez bankalarının eurodan çıkabileceğine dikkat çeken ECB, euro cinsinden varlıklardan uzaklaşma olabileceğini ve Avrupa ülkelerinin finansman maliyetlerinin artabileceğini ifade etti.
